खण्ड: ख शिक्षासम्बन्धी आधारभूत ज्ञान
खण्ड: ख मा समावेश गरिएकाे पाठ्यक्रमबारे जानकारी लिन यहाँ क्लिक गर्नुहाेस्
१. शिक्षाको परिचय र नेपालको शैक्षिक विकास?
यस अन्तर्गत शिक्षाको स्वरुप उद्देश्यहरु र कार्यहरु, शिक्षाका आधुनिक प्रवृति र नेपालको आधुनिक शैक्षिक इतिहास विषयवस्तुहरू समावेश गरिएका छन् ।
१.१. शिक्षाको स्वरुप उद्देश्यहरु र कार्यहरु
१.३. शिक्षाका आधुनिक प्रवृति
१.४. नेपालको आधुनिक शैक्षिक इतिहास
२. शिक्षा मनोविज्ञान?
यस अन्तर्गत शिक्षा मनोविज्ञान: अवधारणा र आवश्यकता, मानव विकास: वृद्धि र विकासको अवधारणा र किशोरावस्था: किशोरावस्थाका रुचि र परिवर्तनहरू विषयवस्तुहरू समावेश गरिएकाे छ ।
२.१. शिक्षा मनोविज्ञान: अवधारणा र आवश्यकता
२.२. मानव विकास: वृद्धि र विकासको अवधारणा
२.३. किशोरावस्था: किशोरावस्थाका रुचि र परिवर्तनहरू
३. सिकाइ प्रकृया र सिकाइका सिद्धान्त?
यस अन्तर्गत सिकाइमा प्रभाव पार्ने तत्वहरु: सिकाइको स्थानान्तरण, स्मरण र विस्मरण र उत्प्रेरणा र सिकाइ सिद्धान्त: परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता समावेश गरिएकाे छ ।
३.१. सिकाइमा प्रभाव पार्ने तत्वहरु: सिकाइको स्थानान्तरण, स्मरण र विस्मरण र उत्प्रेरणा
शास्त्रीय सम्बन्धन सिद्धान्त (परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता)
कार्यपरक सम्बन्धन सिद्धान्त (परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता)
प्रयत्न र भूल सिकाइ सिद्धान्त (परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता)
अन्तरदृष्टि सिकाइ सिद्धान्त (परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता)
जिन पियाजेको सिकाइ सिद्धान्त (परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता)
बान्डुराको सिकाइ सिद्दान्त (परिचय, विशेषता र शैक्षिक उपयोगिता)
४. पाठ्यक्रम तथा पाठ्यपुस्तक?
यस अन्तर्गत पाठ्यक्रमको अवधारणा, उद्देश्य, क्षेत्र र क्रम, नेपालमा विद्यालय तहको पाठ्यक्रम विकासक्रम र वर्तमान अभ्यास, राष्ट्रिय पाठ्यक्रम प्रारुप २०७६, (विद्यालय शिक्षा), पाठ्यक्रम, पाठ्यपुस्तक र शिक्षक निर्देशिका विषयवस्तुहरू समावेश गरिएकाे छ ।
४.१. पाठ्यक्रमको अवधारणा, उद्देश्य, क्षेत्र र क्रम
४.२. नेपालमा विद्यालय तहको पाठ्यक्रम विकासक्रम र वर्तमान अभ्यास
४.३. राष्ट्रिय पाठ्यक्रम प्रारुप २०७६, (विद्यालय शिक्षा)
४.४. पाठ्यक्रम, पाठ्यपुस्तक र शिक्षक निर्देशिका
५. शिक्षण सिकाइ योजना, विधि र शिक्षण सामग्री?
यस अन्तर्गत शैक्षणिक योजना, शिक्षण सिकाइ विधि र शिक्षण सामग्री: अर्थ, वर्गीकरण, निर्माण र प्रयोग विषयहरू समावेश गरिएकाे छ ।
५.१. शैक्षणिक योजना
५.२. शिक्षण सिकाइ विधि
५.३. शिक्षण सामग्री: अर्थ, वर्गीकरण, निर्माण र प्रयोग
६. मूल्याङ्कन र परीक्षा?
यस अन्तगर्त परीक्षा र मूल्याङ्कनको अवधारणा, प्रकार, साधन र विशेषता, प्रश्नपत्र निर्माण, विशिष्टीकरण तालिका, प्रश्नहरुको विश्लेषण, वैधता र विश्वसनीयता, निरन्तर विद्यार्थी मूल्याङ्कन र अक्षराङ्कन पद्दति र परीक्षाफलको विश्लेषण र प्रयोग, विद्यार्थी उपलव्धि राष्ट्रिय परीक्षण (NASA) प्रतिवेदन जस्ता विषयवस्तुहरू समावेश गरिएकाे छ ।
६.१. परीक्षा र मूल्याङ्कनको अवधारणा, प्रकार, साधन र विशेषता
६.२. प्रश्नपत्र निर्माण, विशिष्टीकरण तालिका, प्रश्नहरुको विश्लेषण, वैधता र विश्वसनीयता
६.३. निरन्तर विद्यार्थी मूल्याङ्कन र अक्षराङ्कन पद्दति
६.४. परीक्षाफलको विश्लेषण र प्रयोग, विद्यार्थी उपलव्धि राष्ट्रिय परीक्षण (NASA) प्रतिवेदन
७. शैक्षिक व्यवस्थापन र शैक्षणिक संगठन?
यस अन्तर्गत कक्षाकोठा व्यवस्थापनको अवधारणा र विविधता व्यवस्थापन, शैक्षणिक संगठन: कक्षा शिक्षण, बहुकक्षा शिक्षण, विषय शिक्षण, मिश्चित शिक्षण र विद्यालयमा द्वन्द्व व्यवस्थापन, विपत व्यवस्थापन र सङ्कट व्यवस्थापन जस्ता विषयवस्तुहरू समावेश गरिएका छन् ।
७.१. कक्षाकोठा व्यवस्थापनको अवधारणा र विविधता व्यवस्थापन
७.२. शैक्षणिक संगठन: कक्षा शिक्षण, बहुकक्षा शिक्षण, विषय शिक्षण, मिश्चित शिक्षण
७.३. विद्यालयमा द्वन्द्व व्यवस्थापन, विपत व्यवस्थापन र सङ्कट व्यवस्थापन
८. शिक्षक पेशागत विकास र शैक्षिक अनुसन्धान?
यस अन्तर्गत शिक्षक तालिम र क्षमता विकास, शिक्षक सक्षमताको प्रारुप २०७२ र शैक्षिक अनुसन्धान: अर्थ, आवश्यकता र प्रयोग (घटना अध्ययन र कार्यमूलक अनुसन्धान) समावेश गरिएकाे छ ।
८.१. शिक्षक तालिम र क्षमता विकास
८.२. शिक्षक सक्षमताको प्रारुप २०७२
८.३. शैक्षिक अनुसन्धान: अर्थ, आवश्यकता र प्रयोग (घटना अध्ययन र कार्यमूलक अनुसन्धान)